W ostatnich latach procedury przeprowadzania egzaminów wewnętrznych były gruntownie zmieniane i dostosowywane do obowiązujących podstaw programowych. Niezmienne pozostały ich założone cele. Sprawdzian wiadomości i umiejętności służyć ma diagnozie osiągnięć określonych w dokumentach programowych oraz – w konsekwencji – selekcji uczniów związanej z rekrutacją do szkół na kolejnym etapie edukacji. Diagnoza dostarcza cennej wiedzy na temat funkcjonowania każdego ucznia jako jednostki oraz jako członka społeczności szkolnej. Wyniki sprawdzianu wiadomości i umiejętności umożliwiają podniesienie efektywności pracy dydaktycznej, opiekuńczej i wychowawczej. Należy pamiętać, że diagnoza jest działaniem wstępnym, którego rezultat ma wpływ na poprawę funkcjonowania dziecka. Nieprzeprowadzenie diagnozy uniemożliwia zaplanowanie i realizację procesu dydaktycznego, dostosowanego do indywidualnych możliwości i potrzeb ucznia.
W dniu 29 listopada 2018 roku Prezydent podpisał ustawę z dnia 22 listopada 2018 roku o zmianie ustawy – Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw. Oznacza to, że od 1 września 2019 roku przyjdzie nam zmierzyć się z zupełnie nową rzeczywistością oświatową. Zmiany dotyczyć będą zarówno uczniów, jak i nauczycieli. Resort edukacji, uwzględniając postulaty środowisk oświatowych, przygotował szereg istotnych modyfikacji w zakresie zasad awansu zawodowego nauczyciela, wymagań kwalifikacyjnych nauczycieli, przygotowania pedagogicznego, organizacji pracy jednostki oświatowej i opiniowania arkuszy organizacyjnych. Niniejsza ustawa wprowadza nowe rozwiązania, które dotyczą m.in.: wprowadzenia obowiązkowych szkoleń branżowych dla nauczycieli kształcenia zawodowego, ujednolicenia pensum nauczycieli praktycznej nauki zawodu i umożliwienia awansu zawodowego nauczycielom języka polskiego, historii, geografii, kultury polskiej oraz innych przedmiotów nauczanych w języku polskim w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw lub innych formach przez organizacje społeczne zarejestrowane za granicą.
Przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu pedagogów, wzmacnianie poczucia własnej wartości u nauczycieli, potrzeba zwiększania zaangażowania pracowników i motywowania zespołu to tylko niektóre z wyzwań, z którymi muszą się mierzyć współcześni dyrektorzy szkół i przedszkoli. Aby móc podjąć działania motywacyjne w ramach dostępnych możliwości, warto zapoznać się z psychosomatycznymi czynnikami powodującymi wypalenie zawodowe.